AB Kurulu, Dijital Piyasalar Yasası kapsamında işletmelere ve kullanıcılara adil olmayan şartlar dayatılmasını önlemeyi, kıymetli dijital hizmetlerin kullanıma açık kalmasını sağlamayı amaçlayan “bekçi-geçit denetçisi” kriterlerini karşılayan şirketler listesinin tespit edildiğini bildirdi.

Komisyon’un açıklamasında Alphabet, Amazon, Apple, ByteDance, Meta ve Microsoft olmak üzere 6 şirketin birinci kez geçit denetçisi olarak sınıflandırıldığı, listelenen şirketlerin sunduğu 22 temel hizmetin yeni yasa kapsamındaki ek sorumluluklara uymak için 6 ay müddetleri olduğu belirtildi.

Microsoft ve Apple’ın kimi temel platform hizmetlerde ağ geçidi olarak nitelendirilmeyeceği savlarının değerlendireceğine vurgu yapılan açıklamada, Komite’nin bilhassa Bing, Edge, Microsoft Reklamcılık ve Apple iMessage’a ait araştırma başlattığı kaydedildi.

Açıklamada, Komite’nin kimi kriterleri karşılamalarına karşın Gmail, Outlook.com ve Samsung internet tarayıcısının “temel platform hizmetleri olarak listelememe “kararı aldığına işaret edildi.

Yeni kurallar hakkında

AB’nin geçen yıl onaylanan ve dijital platformların faaliyetlerinde değişikliklere neden olacak yasası kapsamında bilhassa büyük dijital platformların pazar gücünü sınırlamak için yeni kurallar uygulamaya konulacak.

Bu çerçevede Avrupa’da faaliyet gösteren, piyasa pahası en az 75 milyar euro olan ve 45 milyondan fazla kullanıcıya ulaşan büyük platformlar “geçit denetçisi” olarak isimlendirilecek.

Bu teknoloji şirketleri ve dijital platformlar, başkalarından daha katı kurallara tabi tutulacak. Firmalara, bölümlerinde haksız rekabet etmelerini önleyecek tedbirler uygulamaya girecek.

Yasa kapsamında, bu şirketlerdeki farklı iletileşme hizmetlerinin birlikte çalışabilir olması gerekecek ve büyük platformların çeşitli hizmetlerini rakip firmalarının emsal hizmetlerinin önünde tutması önlenecek.

Kullanıcıların evvelden yüklenmiş yazılımları yahut uygulamaları kaldırması engellenmeyecek.

Büyük şirketlerin, belirlenen piyasa kurallarına uymamaları halinde birtakım faaliyetleri durdurulabilecek. Bu şirketlerin yükümlülüklere ahenkleri yakından takip edilirken platformlar her 6 ayda bir ahenk raporu sunacak.

Geçit denetçisi pozisyonundaki firmaların kuralları ihlal etmeleri halinde global cirolarının yüzde 10’una varan düzeyde para cezası kesilebilecek.

Tekrarlanan kural ihlallerinde para cezası yüzde 20’ye yükseltilebilecek. Devamlı ve sistemik kural ihlali durumunda ise AB Kurulu bu firmaların belli faaliyetleri ellerinden çıkarmalarını sağlayabilecek.

Yeni kuralların, 2024’ün mart ayında uygulanması planlanıyor.