Çocukların okula dönüş ve okula yeni başlama konusunda ağır gerilim ve dert yaşayabileceklerini belirten uzmanlar birçok ailenin bu durumla karşılaştığını söylüyor. Ebeveynlerin, bu bahiste çocuklarına karşı anlayışlı olması ve onlara vakit tanıması gerektiğini tabir eden Çocuk Gelişimi Dr. Öğretim Üyesi Demet Gülaldı, sağlıklı yönetilen bir süreçle tatilden okula geçişin gerilimli değil, hatta eğlenceli bile olabileceğine dikkat çekiyor. Okullar açılmadan evvel ‘bir periyodu tamamlayıp yeni bir periyoda başlıyoruz’ iletisi vermek için tatile veda aktifliği yapılmasını öneren Gülaldı, okul öncesi okul rutininin oluşturulması ve tatilin bitmesinin toplumsal hayat ile oyun vakitlerinin bittiği manasına gelmediğinin çocuklara hissettirilmesinin değerine vurgu yapıyor.
Uzun bir yaz tatilinin akabinde okula dönüş vakti geldi. Bugünlerde birçok konutta tatlı bir heyecan yaşanıyor. Çocuklar, okullarının açılmasını heyecanla beklerken, arkadaşlarına ve öğretmenlerine kavuşacağı günü iple çekiyor olabilirler. Geçirdikleri yaz tatilinin heyecanını arkadaşlarıyla paylaşacak, uzun vakittir görmediği arkadaşlarına kavuşacaklar. Lakin her çocuk için durum bu türlü olmayabilir.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Demet Gülaldı, yaz tatilinin akabinde okula başlayacak çocukların okul telaşı yaşamamaları için ebeveynlere tekliflerde bulundu.
Okula dönüş çocuklarda gerilim ve korkuyu tetikleyebiliyor
Kimi çocukların okula dönüş ve okula yeni başlama konusunda ağır gerilim ve dert yaşayabileceklerine dikkat çeken Dr. Öğretim Üyesi Demet Gülaldı, “Oyun vakitlerinin kısıtlanması, muhakkak bir disipline girilmesi, okula birinci kere başlayan çocuklar için anneden ayrılma korkusu üzere nedenler, çocuklar ve aileler için baş edilmesi gereken bir durum. Bu çeşit gerilim ve korku yaşayan çocuklarda isteksizlik, motivasyon kaybı, uyku ve beslenme bozuklukları, sebepsiz beden ağrıları üzere semptomların görülmesi de muhtemeldir. Kimi vakit okul telaşı yaşayan çocuklarda hırçınlık, kelam dinlememe, karşı gelme, inatçılık üzere davranışlar da gözlenebilir.” ikazında bulundu.
Okula dönüş öğrenci kadar ebeveynde de telaş oluşturuyor…
Birçok ailenin okullar açılmadan çabucak evvel çocuklarındaki bu olumsuz durumlarla karşılaştığını belirten Gülaldı, “Ebeveynlerin, bu mevzuda çocuklarına karşı anlayışlı olması ve onlara vakit tanıması gerekir. Tatil devrinde daha özgür olan, uyku, beslenme, televizyon ve oyun vakitlerinde esneklik yaşayan çocuklar okulların başlamasıyla birlikte yine okul rutinine girecekler. Bu durumun onlarda gerilim yaratması hayli doğal. Aslında okula başlarken ebeveynler de misal korkular yaşayabilirler. Dolayısı ile bu geçiş sürecinin olumlu ve sakin geçmesi için ebeveynlerin hem kendi hislerinin hem de çocuklarının hislerinin farkında olmaları sürecin daha olumlu geçmesinde yardımcı olacaktır.” diye konuştu.
Süreç sağlıklı yönetilirse okula geçiş eğlenceli olabilir
Çocuğun isteksiz, telaşlı ve gerilimli olmasının okulu sevmediği, istemediği manasına gelmediğinin bilinmesi gerektiğine vurgu yapan Gülaldı “Bunun nedeni yetişkinler üzere tatilin rehavetinden kurtulup okul disiplinine girileceğinin telaşıdır. Sağlıklı yönetilen bir süreçle tatilden okula geçiş gerilimli değil hatta eğlenceli bile olacaktır.” dedi.
Çocuk gerilimli ve kaygılıysa ebeveynlerin empati kurmasını öneren Gülaldı şöyle devam etti: “Onun bu dertlerini anlatmasına yardımcı olabilir, kendisini anladığınızı söyleyebilir ve birebir şeyleri vaktinde sizin yaşadığınızı da onunla paylaşabilirsiniz. Böylece çocuğunuz bu hislerinden ötürü bir suçluluk yaşamayacaktır.”
Çocukların bilişsel ve duygusal hazır oluşları için yeni ders yılı birlikte planlanmalı
Okul başlamadan evvelki günlerde okul rutinini yavaş yavaş oluşturmanın fizikî ve biyolojik hazır oluşuna yardımcı olacağının altını çizen Dr. Gülaldı, “Çocuklar en çok erken yatma ve erken uyanma konusunda zorlanırlar. Bu nedenle okul açılmadan evvel ahenge ve uyanma rutinine geri dönmekte ve beslenme saatlerini de okul tertibine nazaran ayarlamakta yarar var. Çocukla okul hakkında konuşarak, bir yıl daha büyüdükleri için okulda yeni bilgiler öğrenecekleri, değişik eğlenceli tecrübeler yaşayacakları anlatılabilir. Yeni ders yılı için ödev, kitap okuma ve oyun vakitlerinin planları yeniden beraberce yapılabilir ve bunlar çocuğun çalışma köşesinin duvarına asılabilir. Bu, çocukların hem bilişsel hem de duygusal olarak okula hazırlanmasına yardımcı olacaktır.” tavsiyesinde bulundu.
Okullar açılmadan evvel tatile veda aktifliği yapılabilir
“Özellikle tatilin son birkaç günü için ailece özel bir aktiflik düzenlemeyi öneriyoruz.” diyen Gülaldı, bunun nedenini de şöyle açıkladı:
“Nasıl ki okulun son günü çeşitli eğlenceli etkinliklerle eğitim öğretim periyoduna veda edildiyse, tıpkı biçimde tatil devrini de tamamlamak kıymetli. ‘Bir periyodu tamamlayıp yeni bir periyoda başlıyoruz’ iletisiyle özel bir yemek, özel bir seyahat yahut çocuğun çok istediği bir aktifliğin yapılması çocuğun zihninde tatil devrini bitirecek ve okul devrini başlatacaktır. İlkokul periyodundaki çocuklar için yaz arkadaşlarıyla bir parti verilebilir, lise devrindekiler için arkadaşlarıyla seyahat, sinemaya gitmek üzere etkinlikler yaza veda etmeleri için faydalı olacaktır.”
Çocukların okul ve aile ortasındaki dengeyi kurmalarına yardımcı olunmalı
Okul ile ilgili hazırlıkların çocukla birlikte yapılmasını tavsiye eden Gülaldı, “Okul alışverişlerinde çocukların katılması, konut içerisinde çocuğun kendisine ilişkin bir köşe oluşturulması, bu köşede okul için yeni düzenlemeler yapılması ve okul ile ilgili eğlenceli planlardan konuşulması çocuklara uygun gelecektir.” dedi.
Tatilin bitmesi ve okulun başlamasının toplumsal hayatın, oyun vakitlerinin ve özgür aktifliklerin bittiği manasına gelmediğinin çocuklara hissettirilmesinin kıymetine vurgu yapan Gülaldı, “Ebeveynler olarak, çocuklarımızın okul ve aile içindeki ömrü ortasında dengeyi kurmada onlara yardımcı olmak kıymetli.” diye konuştu.
Okulun da çocuğa hazır olduğu gözlemlenmeli
Bu süreçte çocuklara vakit tanınması ve onlara karşı sabırlı olunması gerektiğinin altını çizen Dr. Gülaldı, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Her şeye karşın çocuklarda görülen davranış ve ruhsal meseleler devam ediyorsa bir uzmandan takviye alınması uygun olabilir. Okula hazır bulunuşluğun en kıymetli bir öbür ögesi da okuldur. Ebeveynlerin okul ve öğretmenler ile okulun birinci günlerinden itibaren uygun bir diyalog ve iş birliği içinde olması, ‘okulun da çocuğa hazır olduğunu’ gözlemlemesinde her vakit fayda vardır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı