Türkiye’nin dördüncü büyük ihracat pazarı İngiltere ile ticarette yeni bir devir başlayacak. Taraflar geçtiğimiz hafta Brexit’in akabinde imzalanan STA’nın güncellenmesi için mutabakata vardıklarını duyurdu. Yeni STA ile hacmi 23,5 milyar sterline ulaşan ikili ticari bağlantılarının güçlenmesi hedefleniyor.

Hizmetler ve dijital üzere İngiliz iktisadının kilit kesimlerinin dâhil edileceği güncellenmiş hür ticaret mutabakatının ihracatçılar için ek pazar fırsatları oluşturacağı öngörülüyor.

Bloomberg HT’den Ceren Dilekçi Köseoğlu’nun sorularını yanıtlayan Türkiye Cumhuriyeti Londra Büyükelçisi Osman Koray Ertaş, Türkiye ile Birleşik Krallık ortasında hür ticaret muahedesi müzakerelerine 2024’ün birinci yarısında başlamayı öngördüklerini belirtti.

Birleşik Krallık’ın bilhassa Türk ihracatçılar için çok kıymetli bir pazar olduğunu kaydeden Ertaş, bilhassa Brexit sonrası ihracatta yüzde 23’lük artış yaşandığını belirtti.

Bu yıl İngiltere kaynaklı biraz geriye gidiş kelam konusu olsa da önümüzdeki periyotta artış öngördüklerini bildiren Ertaş kelamlarını söyle sürdürdü:

“Serbest Ticaret Mutabakatı, Brexit ile bir arada ortaya koyduğumuz bir sonuçtu. Gümrük Birliği eski bir metin, 30 yıla yaklaşıyor, kararları eskidi. Gümrük Birliği’ni güncellemek istememiz üzere Birleşik Krallık ile STA’mızı güncellemek istiyoruz. Brexit’ten sonra karşımızda tek ülke olduğu için bu işler daha kolay ve daha süratli oluyor. Geçen hafta STA sisteminin modülü olarak Ortak Komite toplantısı vardı. O toplantıda güncelleme konusunda atılacak adımlar resmi olarak duyurulmuş oldu. Önümüzdeki yılın birinci yarısında müzakerelere başlamayı öngörüyoruz. İki ülkede de süreçler yürütülecek, hazırlıklar yapılacak. İngiltere’de parlamentodan evvel paydaşlarla görüşülecek. Hangi alanlarda hangi ödünleri isteyeceklerini netleştirip masaya oturacaklar. İnşallah önümüzdeki yıl güncellenmiş bir STA göreceğiz.”

“Yeni hür ticaret muahedesinde hizmet bölümü de işin içine girecek”

Yeni mutabakat kapsamında hizmet bölümünün de işin içine gireceğini kaydeden Büyükelçi Ertaş, şu açıklamalarda bulundu:

“Mevcut STA bir devamlılık belgesiydi, mal ticaretini düzenliyor. Tarım eserlerinde kimi ödünler verildi. Biz onları yüzde 17 oranında ölçeklendirerek STA’ya aktardık. Yeni STA’mızda hizmet kesimi işin içine girecek. Tarım alanında ödün verilen eserlere yeni eserler ekleme uğraşındayız. Yatırımlar kısmında e-ticaret üzere daha yenilikçi alanlarda kararların yer almasını öngörüyoruz. Örneğin, İngiltere ile yatırımların karşılıklı teşvik ve korunması mutabakatımız da yaklaşık 30 yıldır yürürlükte. Onu da güncelleyerek STA içine almayı planlıyoruz. Eser bazında müzakere konumu için ivedi etmiyoruz. Her iki tarafın paydaşları görüşüp bu hususta ne üzere taleplerde bulunacaklarına karar verecekler.

Örneğin hizmetler bölümü çok kritik bir alan. Britanya, dünyanın en büyük ikinci hizmet ihracatçısı. Onların da bizlerden talepleri olacak. Biz de sıhhat üzere bölümlerde çok yeterliyiz. İngiltere’de ulusal sıhhat sisteminde yaşanan problemleri göz önüne alınca Türkiye olarak kıymetli fırsat yakalayabiliriz. Bu yeni alanlarla ihracat ve ticaretimizi daha da artırmayı planlıyoruz.”

“Zeytinyağı ihracatı da müzakerelere bahis olacak”

Zeytinyağı ihracatının da müzakerelere husus olacağına dikkat çeken Ertaş, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Eski Başbakan Boris Johnson bu bahse atıf yapınca, bu mevzu tanınan bir husus haline geldi. İngiltere bakımından da yararlı bir adım olacak zira rekabet artacağı için zeytinyağı daha uygun fiyatlı bir eser haline gelecek. Domates salçası, makarna üzere üreticilerimizin çok kıymet verdiği öbür kalemler de var. Hepsi gündemimizde. Müzakereleri Ticaret Bakanlığımız yürütecek ve ilgili tüm paydaşlarla birlikte bu mevzularda tüm ödünleri almaya çalışacağız.”

“Milli muharip uçakta motor üretimi konusunda görüşmeler sürüyor”

Milli muharip uçakta ortak motor üretimi konusunda İngiltere ile görüşmelerin sürdüğünü bildiren Ertaş, “Savunma sanayi alanı da stratejik bir alan. Britanya ile bağlantılarımızın kıymetli bir kesimini oluşturuyor. Uzun bir müddettir motor konusu gündemde. Roll Royce’un Kale Kümesi ile bir iştiraki var. Bu görüşmeler Savunma Sanayii Başkanlığımız ile devam ediyor. Umarım ulusal muharip uçağımız Kaan’ı kısa müddette beşinci kuşak motoruyla birlikte göklerde görürüz. Bunlar çok uzun vadeli projeler. F16’yı düşünün Türkiye’ye geliş tarihine bakın. Çok kritik, kılı kırk yararak çalışılan, uzmanlarımızın üzerinde durduğu projeler. Türkiye’nin öbür alternatifleri de var. Savunma Sanayii Başkanlığımız, Ulusal Savunma Bakanlığımız bu bahiste en âlâ alternatif üzerinde çalışıyorlar” açıklamasını yaptı.

“İngiltere, Türkiye’deki en büyük 3. yatırımcı”

Yatırımlara ait ise Ertaş su açıklamalarda bulundu:

“2002’den beri Türkiye’ye gelen Birleşik Krallık yatırımları 13,4 milyar dolar düzeyinde. Şu an stok olarak 8 milyar doları aşan bir sayı kelam konusu. İngiltere, akış ölçüsü itibariyle üçüncü büyük yatırımcı. Genele baktığımızda güç, bankacılık, ulaştırma ve finans başka alanların önüne geçiyor. Türkiye’nin Birleşik Krallık’taki yatırımlarına baktığımızda da son devirde cam, kağıt, bisküvi, beyaz eşya alanında yeni yatırımlar kelam konusu. Son devirde inşaat, yapı gereçleri konusunda Britanya’ya yönelik Türkiye’den bir akış kelam konusu. Aşağı üst her alanda biz bu ilerlemeyi görebiliyoruz. Türkiye’nin savunma sanayi ihracatında da önemli bir artış var. Hatta kısa müddet evvel bir savunma sanayii firmamız birinci kere İngiliz savunma sanayii firmasını satın aldı.”