Kemiklerde erimeden alerjiye, karaciğer ve böbrek problemlerinden kansere… Son yıllarda bilhassa kas kültesini artırıp beden geliştirmek maksadıyla da kullanılan protein tozları, uzmana danışılmadığında ve kimi kurallara dikkat edilmediğinde sıhhati önemli şekilde tehlikeye atabiliyor! Acıbadem Fulya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Ozan Kocakaya “Protein tozları bedenimize muhtaçlık duyduğu besini sağlamak için pratik bir prosedürdür. Kilo vermek, kas gelişimi sağlamak, spor performansını geliştirmek ve düzgün beslenilemiyorsa genel sıhhati güzelleştirmek için kullanılmaktadır. Fakat özensiz kullanıldığında yarar yerine telafisi güç ziyanlara yol açabilmektedir” diyor. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Ozan Kocakaya, protein tozları hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Son yıllarda tanınan besin desteklerinden biri olan protein tozları bitkisel ve hayvansal kaynaklı olmak üzere iki kümeye ayrılıyor. Bitkiseller; soya, bezelye, patates ve pirinç; hayvansal kaynaklı protein tozları ise yumurta ve süt gibi besinlerden oluşuyor. Acıbadem Fulya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Ozan Kocakaya, günümüzde kullanımı çok yaygın hale gelen protein tozlarının bilhassa böbrek ya da karaciğer üzere kronik hastalığı olanlar, kemik erimesi teşhisi alanlar ve büyüme/gelişme çağını tamamlamamış çocuklarda kullanılmaması gerektğini vurgulayarak kelamlarına şöyle devam ediyor: “Doktora yahut diyetisyene danışılmadan, internet ve arkadaş etrafından edinilen bilgilerle ölçüsüz kullanılan protein tozları gerekenin üzerinde alındığında ve uzun müddetli kullanıldığında bunların bedenden atılması için böbreklerin ve karaciğerin daha çok çalışması gerekiyor. Bu nedenle böbrek ve karaciğer problemlerine yol açabiliyor. Ayrıyeten birtakım eserlerde bulunan ağır metal ve öbür toksinlere bağlı olarak kanser dahil önemli hastalıklara yer hazırlayabiliyor, kemiklerin içerisindeki kalsiyumu boşaltarak kemiklerin kırılmaya yatkın hale gelmesine neden olabiliyor. Ayrıca bağırsaklarda gereğince emilemediğinde bağırsak meseleleri ortaya çıkabilirken, içerisindeki hususlara alerjisi olanlarda çeşitli alerjik tepkiler başgösterebiliyor.”
Proteinden güçlü besinler tüketin
Sağlıklı bireylerin de protein kaynaklarını öncelikle tükettikleri besinlerden almaları gerekiyor. Örneğin; et, tavuk, balık, yumurta, süt, yoğurt, peynir, bezelye, nohut, pirinç ve soya fasulyesi üzere besinler süreçlerden geçirilmeyip mesken yollarıyla pişirildiğinde protein açısından güçlü olmakla birlikte, sağlıklı ve istikrarlı beslenemeyen ya da kas yüzdelerini artırmaya çalışan atletlerde besin desteği gerekebildiğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Ozan Kocakaya “Sporcular ve sağlıklı bireylerin protein gereksinimlerinin öncelikle tükettikleri besinlerle karşılanması gerçek olacaktır. Sağlıklı ve istikrarlı beslenebilen, protein içeriği açısından varlıklı besinler tüketen bireylerin desteğe muhtaçlığı olmayacaktır. Protein tozu kullanımında kişinin yaşı, genel sıhhat durumu, günlük ömür alışkanlıkları ve hareketliliği üzere faktörler tesirli olduğundan bu çeşit besin desteklerinin bireye mahsus planlanması gerekir. Aksi taktirde bu durumlar dikkate alınmadan tüketildiğinde yarar yerine sıhhat açısından doğurabileceği riskler de artmaktadır” diyor.
Böbrek hastalarında protein sınırlandırılmalı!
Protein tozunun, bedenimizin temel yapı taşlarından proteinlerin saflaştırılmış formda hazırlanmış hali olduğunu belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Kocakaya, bilhassa böbrek hastaları için şu ihtarda bulunuyor: “Böbrek hastalarında günlük alınması gereken proteinin sonlandırılması gerekir zira böbrek hastalığı olan bireyler bir seferde çok fazla proteini tolere edemezler. Bu şahıslar protein tozlarını tercih etmek zorundalarsa kesinlikle hekimlerinin önerisi doğrultusunda kullanmalı ve düşük protein içeriğine sahip olanlara (porsiyon başına 10-15 gram) yönelmelidirler.”
Her atletin alması da gerekmez!
Özellikle atletlerin günlük almaları gereken protein ölçüleri öbür insanlara nazaran yaklaşık iki kat fazla olduğu ve bunu da besinlerle karşılamak güç olabildiği için protein tozları pratik bir destek olarak karşımıza çıkabiliyor. Lakin her atletin da protein tozu almasının gerekmediğini, sporla artan gereksinimlerin dikkate alınarak bir uzman ile beslenme sisteminin planlanabileceğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Kocakaya piyasada bulunan protein tozlarını tüketirken marka ve cinsine dikkat edilmesi gerektiğini, zira bu tıp besin desteklerinin içerisinde yüksek oranda şeker de bulunabildiği konusunda uyarıyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı