Akne ya da sivilce sorunu; hayatın makul bir evresinde çabucak hemen herkesin karşılaştığı ve birtakım yetişkinlerde bile süregelen en kıymetli cilt külfetlerinden biridir. Akne ve sivilce, ciltteki rahatsız edici lezyonlarla uğraş eden birçok kişinin karşılaştığı yaygın cilt sıkıntılarıdır. Çoğunlukla birbirinin yerine kullanılan bu tabirler aslında farklı şeyleri söz etmezler. İsimleri farklı olsa da, temelde birebir cilt rahatsızlığına işaret ederler ve gerçekte hem aknenin hem de sivilcenin nedenleri ve tedavi yolları birebirdir. Ancak bu noktada akne probleminin daha uzun periyodik bir sorunu işaret ettiği düşünülebilir. Medikal Estetik Tabibi Dr.Mert Gençoğlu husus hakkında değerli bilgiler verdi.
Peki Akne ve Sivilce Ortasındaki Fark Nedir ?
Medikal manada akne olarak isimlendirilen bu cilt rahatsızlığı, ciltte sivilcelerin yanı sıra kızarıklık, yağlanma ve enflamasyon belirtileriyle kendini gösterebilir. Nedenleri ekseriyetle ciltteki gözeneklerin tıkanmasıyla başlar ve bakteri üremesiyle devam eder. Çoklukla ergenlik devrinde başlayan ve hormonal değişikliklerle bağlı olan kronik bir cilt rahatsızlığıdır. Akne, ciltteki yağ bezlerinin tıkanması ve iltihaplanması sonucu oluşan siyah noktalar, beyaz noktalar, sivilceler, nodüller yahut kistler halinde görülebilir.
Sivilce ise, aknenin bir belirtisi yahut tipi olarak kabul edilir. Cildin yüzeyindeki gözeneklerin tıkanması sonucu oluşan yağ, meyyit deri hücreleri ve bakterilerin birleşmesiyle oluşan küçük, kırmızı, iltihaplı lezyonlardır. Sivilceler ekseriyetle aknenin hafif yahut orta seviyedeki formlarını söz eder.
Aknenin Oluşma Nedenleri:
Akne oluşumunda çeşitli faktörler tesirlidir. Genetik yatkınlığı olan şahıslarda, kıl-yağ bezlerinin kanallarında kalınlaşma ve hücrelerin yapışkanlığından ötürü kanalların tıkanma eğilimi kıymetli bir rol oynar. Ergenlik devrinde artan yağ salgısı da bu kanallarda birikerek siyah yahut beyaz noktalar olarak isimlendirilen komedonları oluşturur. Gözeneklerin tıkanmasında, genetik faktörlerin yanı sıra fizikî etmenler de değerlidir. Yağlı kremler, sıcak hava, terleme artışı, makyaj ve uygun cilt temizleyicilerinin kullanılmaması üzere faktörler gözeneklerin tıkanmasına yol açabilir. Akneye neden olan öteki bir faktör ise tıkanmış gözeneklerdeki sebumun bakterilerin yerleşmesine ve buna bağlı olarak bir yangı yani inflamasyon oluşmasına sebep olmasıdır. Bu durumda cildimizde kızarıklık ve iltihaplı sivilceler görülebilir. Sivilce oluşumunda genetik, hormonal ve çevresel faktörlerin etkileşimi kelam hususudur. Bu nedenle, ferdî cilt bakımı ve uygun tedavi metotları sivilce denetimi için kıymetlidir.
Akne Oluşumunu Tetikleyen Faktörler:
Sivilce, yağ bezlerinin tıkanmasıyla oluşan ve ciltte kabarık, vakit zaman iltihaplı sivilcelerle kendini gösteren bir cilt hastalığıdır. Ergenlik devrinde en sık görülen dermatolojik sorunlardan biridir ve 12-18 yaş aralığındaki bireylerin yaklaşık yarısında görülür.
Oluşumunda genetik yatkınlık, yağ bezlerinin tıkanması, artan yağ salgısı, bakteri enfeksiyonları ve inflamasyon kıymetli rol oynar. Kimi ilaçlar, makyaj eserleri ve cilt bakım eserleri de akne oluşumuna katkıda bulunabilir. Oluşumunu etkileyen çeşitli faktörler vardır ve bunlara dikkat etmek değerlidir.
İşte Oluşumu Tetikleyen Kimi Kıymetli Faktörler:
· Hormonal Değişiklikler: Ergenlik devrinde ve bayanlarda adet döngüsü, hamilelik yahut polikistik over sendromu üzere hormonal değişiklikler tetikleyebilir.
· Yağ Bezlerinin Aktivitesi: Ciltteki yağ bezlerinin çok faal olması, cildin yağlı olması yatkınlığı artırabilir.
· Genetik Faktörler: Ailede sorunu olan bireylerde, genetik yatkınlık nedeniyle risk daha yüksek olabilir.
· Gerilim: Stres, bedende inflamatuar yansılara neden olarak oluşumu tetikleyebilir yahut kötüleştirebilir.
· Kozmetik Eserler: Ciltte tıkanmalara neden olan yağlı yahut ağır makyaj eserleri, oluşumu artırabilir.
· Beslenme Alışkanlıkları: Aşırı şekerli ve işlenmiş besinlerin tüketimi ile süt ve süt eserlerinin kimi bireylerde oluşumu etkilediği düşünülmektedir.
· İlaçlar: Bazı ilaçlar, bilhassa kortikosteroidler ve androjenler üzere hormon içeren ilaçlar, oluşumu artırabilir.
· Cilt Paklığı: Cildin nizamlı temizlenmemesi ve kirli kalmaya devam etmesi, oluşuma yol açabilir.
· Sürtünme ve Baskı: Sıkı giysiler giymek yahut cildi daima sürtünmeye maruz bırakmak, oluşumu kötüleştirebilir.
· Sigara ve Alkol: Sigara içmek ve çok ölçüde alkol tüketmek, cildin sıhhatini olumsuz etkileyerek oluşumu artırabilir.
Tedavinin vaktinde başlanması değerlidir. Zira tedavi edilmezse kalıcı izler bırakabilir ve ruhsal gerilim oluşturabilir. Tedavi bireye özeldir ve şiddetine nazaran farklı yollar uygulanır.